Optelsom

Optellen. Blijft een dingetje. Vandaar ook de verplichte rekentoets in de afgelopen jaren. Die wordt binnenkort weer afgeschaft. Voor de meeste bestuurders van vandaag de dag was de toets echter ook nog niet verplicht op de middelbare school. Dit lijkt zich te wreken bij de nu opgemaakte eindbalans van de kosten voor de vernieuwbouw van het gemeentehuis. Van een bestuurlijk of politiek spelletje kan immers geen sprake zijn. Toch?

In de eindbalans lezen we dat de realisatie van een duurzaam en toekomstbestendig gemeentehuis uitgangspunt was van de verbouwing.

Dat betekende bouwkundige en installatietechnische investeringen. Bij bouwkundig moeten we denken aan nieuwe kozijnen en de reparatie van het dak. Installatietechnische verbeteringen zitten in een nieuw luchtbehandelingssysteem en nieuwe verlichting. Tijdens de verbouwing hebben een aantal keuzes geleid tot meerkosten, juist met het oog op de gewenste duurzaamheid en toekomstbestendigheid van het gemeentehuis. Tussentijds zijn daarom ook budgetten aangepast.

In de eindbalans staat de volgende rekensom: “het totaal aan kosten, die onder de vernieuwopgave vallen, bedraagt € 6.701.000. Dit is inclusief € 938.000 meerwerk”. Iets verderop lezen we dat er zelfs € 43.000 overblijft van het beschikbare budget. Dat laatste klopt zeker.

Maar doet dat er eigenlijk wel toe? Budgetten zijn namelijk een paar keer tussentijds opwaarts bijgesteld. Bij meerkosten gaat het echter om het verschil tussen het bedrag waarmee de raad initieel akkoord is gegaan en wat de vernieuwbouw uiteindelijk heeft gekost.

We mogen niet vooruitlopen op de evaluatie, die de komende maanden plaatsvindt. Maar voor een goede evaluatie is het wel absoluut noodzaak om te starten met de juiste feitelijke cijfers. Zonder bestuurlijke of politieke mist. Zonder waardeoordelen. Laat ik hier de feitelijke som maar eens maken. Gewoon recht toe recht aan, met de kale cijfers.

In maart 2015 is het bedrag voor vernieuwbouw gesteld op € 5.230.000, exclusief een post onvoorzien van € 380.000. Het bedrag dat tot nu toe is uitgegeven is € 6.701.000. Niet ruim negen ton, maar € 1.471.000 aan meerkosten (28% meer). Nu zijn er altijd mensen die zullen stellen dat het inclusief de post onvoorzien wel meevalt, maar zelfs dan is het nog steeds ruim anderhalve ton meer dan geschreven in de nu opgemaakte eindbalans. Bovendien had de post onvoorzien ook uiteindelijk niet uitgegeven kunnen worden, nietwaar?

Wat ook tijdens de verbouwing duidelijk werd is dat de twee liften vervangen moeten worden. In de nu opgemaakte eindbalans worden deze kosten niet meegenomen, met als reden dat ze pas volgend jaar worden gemaakt. Dat is echter jezelf voor de gek houden. De nieuwe liften horen onlosmakelijk bij de vernieuwbouw. Net als de andere meerkosten die ook pas tijdens de verbouwing naar voren kwamen, zoals die van de vloer van de raadszaal of de scheve raamkozijnen. Zonder de nieuwe liften is er immers ook geen sprake van een duurzaam en toekomstbestendig gemeentehuis. De € 120.000 die het gaat kosten moeten dus gewoon bij het eindplaatje worden opgeteld.

Datzelfde geldt ook voor nog extra te maken kosten. Denk aan narooiwerk (kleinere en grotere afwerkingen en reparaties), technische aanpassingen (verlichting, maar ook aan de nu haperende live-stream), verdere inrichting (bijv. diepere raadstafels en extra kleurtje hier en daar? En we hebben ook wel eens gesproken over een tapijt met het gemeentelogo in het midden van de raadszaal) en last but not least het opknappen en verfraaien van de buitengevel (zandstralen? kleurtje? extra groen? extra info-scherm?). Alles opgeteld zeker meer dan een ton aan extra nog te maken kosten. Dus niet zo gek om van een ton extra uit te gaan.

Wat betekent dit voor een reële eindbalans? Nou simpel, zoals ook duidelijk wordt uit de tabel. Het betekent dat er zeker € 220.000 bij de nu opgemaakte eindbalans opgeteld moet worden. Het totaal van de verbouwingskosten komt op € 6.921.000. Dat is 23-32% overschrijding van de kostenraming in 2015, toen de gemeenteraad akkoord is gegaan met de benodigde kredieten. Afhankelijk van je vertrekpunt (exclusief of inclusief de post onvoorzien) een overschrijding van ruim € 1.3 miljoen of bijna € 1.7 miljoen. Dat is wat de realisatie van het duurzame en toekomstbestendige gemeentehuis zometeen heeft gekost. Laten we elkaar niet voor de gek houden. En laten we de juiste optelsom als vertrekpunt van de evaluatie hanteren.

P.S. In de vergadering van de commissie ABZ van 23 oktober geeft wethouder Van Eekelen aan dat de kosten van de lift wat haar betreft ook tot de meerkosten behoren. Het is immers alleen het krediet wat apart is geregeld.