Tuthola's
In een wereld waarin we met zijn allen van steeds meer en vaker hoger onderwijs hebben genoten zou betutteling toch niet langer aan de orde moeten zijn. Een aantal zaken deze week maken duidelijk dat dat allerminst het geval is.
Neem nou het bericht over de eigen bijdrage. Eerst verhogen naar € 400. En vervolgens weer terug, maar dan wel een nagenoeg gelijke verhoging van je premie. Broekzak-vestzak. Politici van links naar rechts spreken er schande van. Iedereen behalve de Tuthola’s van de formerende partijen. Tuthola’s ja! Zo noem ik mensen (genderneutraal) die ons betuttelen, ook om aan te geven dat ze ermee moeten stoppen (hola).
Over de eigen bijdrage gesproken. Inmiddels blijkt dat zorginstellingen, zoals ziekenhuizen, voor steeds minder patiënten steeds meer declareren. Er zijn er die een causaal verband zien met de eigen bijdrage. Zorgmijdend effect aan de ene kant. Maar eenmaal “benut” doen we de “gratis” bril of het gehoortoestel er nog maar bij, “omdat het kan”. Ook ziekenhuizen lijken dan toch nog even dat extra onderzoek te doen. Of die ene kleine extra ingreep. De ziekenfabriek moet immers wel voldoende inkomsten hebben.
“Goedemorgen mevrouw. Kijkt u eens: het lekkerste vers gebakken brood!”, zeg ik tegen de oude dame die de deur van het gastenhuis van het slot haalt en opendoet. In het volle besef dat ik te maken heb met een “patiënt” van het verblijf in Dordrecht geef ik haar de tas met bestelde broden aan. “Gaat het lukken zo?”, vraag ik haar. Ze knikt heel tevreden, bijna met een gevoel van trots. In haar ogen ben ik heel even de bakker van vroeger die bij haar thuis dagelijks aan de deur kwam. Het voor haar magische moment wordt hard onderbroken door de stem van de verzorgende achter haar. Ik zie de schrik bijna in haar ogen, alsof ze betrapt is. “Nee, dat gaat niet lukken zo!”, klinkt het bijna verwijtend. “De Tuthola”, denk ik, terwijl ik nog vriendelijk afscheid neem van de oude dame, “tot morgen maar weer!” Ze zwaait me na, met een kleine trotse twinkeling in haar ogen.
De afgelopen jaren krijgen we als raadsleden over de indicaties en wachtlijsten in de jeugdzorg, tenminste als we erom vragen, altijd hetzelfde antwoord: “niks aan de hand, gewoon doorlopen”. Het komt allemaal goed, zo luidt het mantra. Er zijn hooguit wat opstartproblemen met het nieuwe systeem na de overgang van de taken naar de gemeenten (decentralisaties). “Heus, in de regio wordt het allemaal opgepakt door echte professionals”. Op vragen van raadsleden – van links tot rechts in het politieke spectrum – of er wel voldoende oog blijft voor de menselijke maat en of er geen kinderen tussen wal en schip vallen door een nieuwe manier van indicatie van de zorgvraag geldt steevast het andere mantra “dat er geen enkel kind tussen wal en schip mag vallen”. Eens, maar de berichten uit de organisatie (“alles gaat goed”) staan op gespannen voet met de hardnekkige geluiden uit de praktijk in de afgelopen jaren, ook van belangenorganisaties.
Vooral die laatsten (ik verzin dit niet zelf!) zien al veel langer dan de afgelopen maanden dat er behoorlijk grote problemen zijn met onder andere de jeugdzorg. Van wachtlijsten tot aan verkeerde indicaties. Of zelfs indicaties zonder mogelijkheid van bezwaar.
Nadat er in het voorjaar alweer (!) het nodige extra geld is gegaan naar de regionale Dienst Gezondheid en Jeugd vanwege de stijgende kosten, wordt nu ook door de gemeente Papendrecht extra geld vrijgemaakt. De wachtlijsten moeten immers worden weggewerkt, reden om een extra persoon toe te voegen aan het team dat voor Papendrecht de indicaties voor jeugdzorg stelt. Het voorstel dat deze maand voorligt kan op een grote steun vanuit de raad rekenen, waag ik te voorspellen.
Waarom worden we eerst door de diverse Tuthola’s in de zorg en besturen op het verkeerde been gezet? Waarom niet gewoon meteen het eerlijke verhaal? Dat er door de grote korting op het budget vanuit Den Haag te weinig middelen zijn om de overgehevelde taken naar behoren uit te voeren? Dat er wel degelijk kinderen buiten de boot vallen? Waarom doen alsof de professionele organisatie het wel redt, terwijl alle nieuw aangestelde zorgmanagers alleen een papieren werkelijkheid lieten zien? In cijfers die te vaak haaks stonden op de ook gesignaleerde dagelijkse praktijk van al die wel nodige handjes in de gezondheidszorg?
Tuthola’s. Absoluut te vermijden. Je kunt nu niet meer zeggen dat ik er niet voor heb gewaarschuwd. Je herkent ze meestal aan hun onvermogen de problemen te signaleren en te analyseren. Of hun gebrek aan inzicht in en gevoel voor de dagelijkse praktijk. Aan het voorop zetten van cijfertjes. En aan het met bestuurlijke mantra’s betuttelen van mensen. Totdat de laatste twinkeling in ogen verdwijnt.
