Spraakwater: Peter van Laerhoven 39 jaar marktkoopman

29 september 2009
Spraakwater: Peter van Laerhoven 39 jaar marktkoopman

PAPENDRECHT - “Heeft u ook… van die herensokken zonder.. uhh… elastiek in de rand?” vraag ik wat onhandig.
“Jazeker die heb ik, antwoord de verkoper, ik weet wat u bedoelt, dat zijn sokken zonder knellend boord.”  Vervolgens pakt hij mijn twee handen en stopt ze in één sok. “Zo kun je dat het beste voelen, begrijpt u wel.”  Zijn stem verraadt een Brabants accent.

“Zijn ze per vijf paar goedkoper?”  vraag ik voorzichtig. De crisis noodzaakt ons allen tot prijsbewust inkopen doen, nietwaar?   “Nee, ik reken altijd maar één prijs, direct vanaf het begin, de laagste prijs. Dat is mijn visie. Één paar of twintig paar maakt geen verschil.  Het is goeie kwaliteit én een hele lage prijs. Ik weet waar ik het over heb. Ik doe dit al 39 jaar.”.  Hij is zeker van zijn zaak, ik besluit om hem te geloven, ga sokken bij hem kopen en… knoop, gevoelsmatig, een gesprekje met hem aan.  Het werd een ontmoeting van ruim een uur.

Vier geslachten op de markt
Hij,  Peter van Laerhoven, 63 jaar jong, afkomstig  uit Tilburg, staat al 39 jaar op de Papendrechtse markt! Hij komt uit een geslacht van marktventers. Zijn overgrootvader stond al in 1898 op de markt met met een hondenkar en verkocht haring en “ubbekes”. Heb ik het goed verstaan? Ik heb geen idee wat “ubbekes” zijn… uitjes(?) of misschien… bokking, maar wil zijn verhaal niet onderbreken. Hij vertelt dat de marktkooplui uit de omgeving van Tilburg vroeger samen,  in een grote ouwe stadsbus naar de verschillende markten reisden. Zij verkochten kleinvak artikelen; dat zijn zaken als ondergoed, lakens/slopen en kousen/sokken.  In grote kisten werden alles meegenomen. Tussen en op de kisten werd gereisd. Na afloop werd er een glaasje gedronken. Niemand hoefde te rijden!” Die saamhorigheid is er nu helaas niet meer.

Aan het einde van het jaar stopt hij er mee. Zijn kinderen (“3 zoons en 1 mèdje”) hebben geen interesse om “ons pa” op te volgen. Zij hebben van dichtbij ervaren wat het betekent om marktkoopman te zijn! Ter illustratie verhaalt Peter over die keer in Oosterhout, toen hij zijn marktkraam ‘s ochtends vroeg in orde maakte bij een temperatuur van minus 27 graden Celsius. Zelf klaagt hij niet: “Het hoort erbij. Doe het met wat er is, zeur niet over wat er niet is.”. Zijn kraam staat behalve in Papendrecht ondermeer in Barendrecht, Puttershoek, Oud-Beijerland en Zevenbergen. Hij houdt van de markt en van “de taal van de straat” die er gesproken wordt. Hij gaat voor recht toe recht aan maar ook van hart tot hart, stelt zich open op en is hulpvaardig. Als het moet handelt hij  direct en doortastend.

 De Papendrechtse markt
In 1970 stond de markt op het parkeerterrein tegenover Cultura. Er waren slechts 15 kooplui. Met enige weemoed blikt van Laerhoven terug; “De Papendrechtse markt was vroeger gezelliger,  intiemer, een beetje kneuterig ook wel.  De mensen waren over het algemeen vrij behoudend. Toen waren 80-90% van mijn klanten nog échte Papendrechters. Tegenwoordig is het minder dorps, toen was het allemaal vertrouwelijker en gemoedelijker.”  Er is volgens hem in de loop der jaren sprake van een zekere “vervreemding”, waarmee hij bedoelt dat het vertrouwen in toenemende mate ontbreekt.  “De voldoening in mijn werk is daardoor minder geworden.” Die ene vraag die op de Papendrechtse markt aan hem gesteld werd en die hij nóóit zal vergeten luidt; “Heeft u sokken voor menstruatievoeten?” “Ik heb netjes sokken voor zweetvoeten gegeven. Je moet iedereen in zijn of haar waarde laten. Maar uiteraard heb ik er later erg om gelachen.”

“De planken zijn de scheiding”
De aantrekkingskracht van de markt zit volgens van Laerhoven ondermeer in de wederzijdse vrijheid. “De planken zijn daarbij de scheiding. Op de markt is er enerzijds openheid, maar ook afstand. Een té vriendschappelijke band kan er toe leiden dat klanten iets vragen wat niet kan.”

De Heere geeft en de Heere neemt
Wanneer Peter 45 jaar is raakt hij álles kwijt; zijn vrouw (scheiding), zijn kinderen, zijn huis, zijn geld, zijn hond. Wanneer hij bij zijn ouders overnacht, wordt, tot overmaat van ramp, ook nog eens zijn bestelbus met zijn handel (de kousen en sokken) gestolen.  “Nu heb ik helemaal niks meer!”  Zijn katholieke moeder verzekerde hem echter dat het goed met hem zou komen!  Zelf zag hij het leven toen even niet meer zitten, maar “ons mam” kreeg gelijk en hij kwam er weer helemaal bovenop.   

Wereldburger
Peter van Laerhoven noemt zichzelf een wereldburger en stelt dat alle religies goed zijn als de mensen die er in geloven goed zijn. Een andere, diepzinnige, uitspraak van hem is “Alles heeft recht van leven.”, waarmee hij aan wil geven dat respect hebben voor alles en iedereen in het leven essentieel is. Zijn marktkraam met sokken en kousen heeft in Nederland in heel wat plaatsen gestaan, maar als een ware globetrotter is hij óók de wereld gaan verkennen. Hij heeft uitzonderlijke reizen gemaakt naar de uithoeken van de aarde, waaronder Thailand, Amerika, Curacao, Egypte en de steppen van Mongolië. Dat laatste hangt samen met zijn hobby; snelle paarden.  Deze man gaat zelf ook, als een horde wilde paarden, altijd maar door; hij is een aanjager, een doener én een levensgenieter.

Kinderen
Zijn gepassioneerde levensvisie heeft hij ook op zijn kinderen overgebracht. Zo vertelt hij ondermeer vol trots over zijn dochter Henriëtte, die kinderarts in het Amsterdam Medisch Centrum is geworden én schaduwminister van volksgezondheid is geweest. Als hij vertelt dat één van zijn zoons Nederlands wielerkampioen is geweest kijk ik daar niet meer van op.  Deze man zit zo vol verhalen, vol energie en zo vol van het leven.

Stoppen
Aan het einde van dit jaar, gaat Peter van Laerhoven er dus mee stoppen. Althans met de marktkraam met kousen en sokken dan. Op mijn vraag waarom hij nu nog steeds met zijn handel op stap gaat… antwoord hij spontaan:  “Ik vind het leuk! Ik ben een bezielde straathond.”.  Hij heeft echter óók talloze hobbies , waar hij volgens zijn kinderen, meer tijd voor vrij moet gaan maken.
Dan, op de valreep, met een lach, “Ik ben ook nog van adel, Peter van Laerhoven met ae”. Hij stopt dan wel, maar het houdt niet op, als u begrijpt wat ik bedoel. In december 2009 is het zo ver, dan zwaait Peter van Laerhoven na 39 jaar écht af!

 

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.