De 4-mei herdenking, daar moet je als Papendrechter bij zijn
PAPENDRECHT - De draaiboeken voor de herdenking op 4 mei zijn indrukwekkend, zowel voor de herdenking in de Grote Kerk, als voor de Stille Tocht en de Kranslegging.
“Het luistert nu eenmaal op de minuut”, vertelt Wim de Leur, voorzitter van het 4-mei Comité. “We moeten immers precies op tijd bij het monument staan en dat geldt voor iedereen die bij die bijzondere ‘Twee Minuten Stilte’ aanwezig wil zijn. Al die honderden mensen die hebben deelgenomen aan de herdenking moeten dus tijdig de kerk verlaten en er zit dus letterlijk geen minuut speling in het programma.
Laatste keer voor Wim de Leur
Ik doe dit nu al bijna vijftien jaar en ieder jaar is dat weer spannend. Dat is één van de redenen dat ik er mee ophoud. Ik vind het mooi om te doen en ik doe het met passie; maar juist dat laatste breekt me wel eens op”.
Die passie is terug te vinden bij alle leden van het Comité dat in al die jaren nooit een wijziging heeft ondergaan. Sandra Verdoorn, Jeanette Schenk en Peter-Jan en May van der Giessen; samen met Wim de Leur beginnen ze al maanden van tevoren met de voorbereidingen.
Het 4 mei comité op bezoek bij de scouts die tijdens de herdenking ondersteunen
Wie zijn de sprekers dit jaar, wie leggen de kransen en de bloemen en wie zorgt ervoor dat die er ook zijn, wie benadert de Nationale Reserve, wie doet het overleg met de Grote Kerk, met Excelsior, de Scouts, de politie en niet te vergeten de muziek in de Grote Kerk?
André de Jager
Wat dat laatste betreft, wil De Leur benadrukken hoe schatplichtig ze zijn aan André de Jager, de begin dit jaar overleden ‘stadsorganist’. “Hij was de man die het muzikaal niveau tot grote hoogte heeft gebracht”, vertelt de voorzitter. “De bijdrage van de muziek aan de emotionele sfeer bij de herdenking kan maar moeilijk worden overschat. André ging samenwerken met Jolanda den Houter, de koordirigente en haalde er andere musici bij. Muziek uit films als Schindler’s List en Band of Brothers omlijsten de korte toespraken zo gepast.
Het is mooi dat hij zelf nog voor zijn opvolger heeft gezorgd. Dit jaar is het de organist Lennert Knops die gaat samenwerken met Jolanda en daar heb ik alle vertrouwen in”
Het Comité is ervan overtuigd dat de herdenking die Wim de Leur dit jaar voor het laatst zal leiden, zeker weer van een bijzondere kwaliteit zal zijn.
Jim Keeffe
Eén van de sprekers is Jim Keeffe, zoon van de Amerikaanse piloot James Keeffe die in maart ’44 boven Papendrecht uit zijn door honderden kogels doorzeefde Liberator bommenwerper moest springen. James werd door Papendrechters gered en zat vijf maanden ondergedoken in Rotterdam. Op dat adres, bij de tandarts Jappe Alberts, zat ook het joodse echtpaar Cohen ondergedoken, samen met hun dochtertje Helen. De familie Cohen werd verraden en kort daarop ook James Keeffe. Tandarts Jappe Alberts werd gefusilleerd, maar Helen en James overleefden de oorlog. Ze zijn elkaar altijd blijven zien.
Helen Cohen
En niet alleen Jim zal bij de herdenking aanwezig zijn. Ook Helen Cohen, die inmiddels Helen Berman heet, komt speciaal, samen met haar man Bart, over uit Israël. Ze is inmiddels 87 jaar oud en is vast van plan het hele programma, inclusief de Stille Tocht, mee te maken.
De Leur vertelt er geëmotioneerd over. “Jim, een leeftijdgenoot van me, heeft over alles wat zijn vader heeft meegemaakt een bijzonder boek geschreven. Samen met Adri Brevet, uit Nieuw Lekkerland, ben ik bezig met de vertaling ervan. Adri is daarbij echt de drijvende kracht. Het zijn 500 pagina’s, en daar was ik zelf echt niet aan begonnen. Maar samen met Adri, die overigens ook zijn vrouw en dochter erbij heeft betrokken, gaat het lukken. We hopen dat het boek, onder de titel ‘Twee gouden munten en een schietgebed’, over niet al te lange tijd het licht zal zien.”
Onthulling informatiebord
Jim Keeffe en zijn vrouw Paula en dochter Reilly, die in Seattle in de staat Washington wonen, logeren de komende weken bij Wim en Marianne de Leur, die een heel programma voor ze hebben samengesteld. Jim’s toespraak op 4 mei is daar een onderdeel van.
Op 5 mei onthult hij samen met burgemeester Heijkoop van Hendrik-Ido-Ambacht een informatiebord op de plek waar de bommenwerper tenslotte is neergestort. Dat gebeurt om 10.30 uur in het plantsoen van de Brasem in de wijk Volgerlanden in Hendrik-Ido-Ambacht.
Maar nog even terug naar de 4e mei in Papendrecht. Zoals altijd vertrekt de Stille Tocht om 18.30 uur vanaf de Joodse gedenksteen tegenover de oude wijk Het Zand. Daar zullen om 18.25 uur eerst nog bloemen worden gelegd door Henri Hummelink, die al decennia lang betrokken is bij de herdenking.Stipt om 19.00 uur begint dan de herdenkingsbijeenkomst in de Grote Kerk aan de dijk.
Naast burgemeester Van Driel spreken ook Teus Donk, namens het OKP en Linde van Erk, namens de jeugd van Papendrecht. Aansluitend volgt dan het moment van de Twee minuten stilte en de kranslegging. Excelsior speelt schitterende koralen, voor het eerst ondersteunt door een koor. De Leur is ervan overtuigd; “Het wordt een prachtige bijeenkomst, waar je als Papendrechter gewoon bij moet zijn”.
